Bella
  1. Strona główna
  2. Poradnik
  3. Ciśnienie krwi i saturacja
  4. Niedotlenienie w chorobach płuc. Objawy i skutki niedotlenienia organizmu. Jak ograniczyć ryzyko?

Niedotlenienie w chorobach płuc. Objawy i skutki niedotlenienia organizmu. Jak ograniczyć ryzyko?

Przeczytano 61 464
47 Komentarzy
(5)
Publikacja 2021-08-13 Ostatnia modyfikacja 2023-06-01
 

Czas czytania: 6 min.

Niedotlenienie organizmu (inaczej hipoksja) wynika najczęściej z hipoksemii, czyli obniżonego poziomu saturacji. Skutki niedotlenienia mogą być bardzo poważne – stan ten może nawet zagrażać życiu. Jak rozpoznać zawczasu hipoksję? Czy da się zapobiec niedotlenieniu? Podpowiadamy.

Hipoksja — co to?

Hipoksemia, czyli obniżony poziom saturacji, może poskutkować niedotlenieniem (hipoksją). Co to takiego? Tak nazywa się niedobór tlenu w tkankach, w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Na hipoksję są narażone np. osoby chorujące na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Ryzyko niedotlenienia zwiększają również niektóre infekcje, np. COVID-19 lub zapalenie płuc, jeśli hipoksja jest długotrwała, stanowi ogromne niebezpieczeństwo dla narządów, w tym w szczególności mózgu oraz serca.
Hipoksja a hipoksemia — te pojęcia są czasem używane zamiennie, tymczasem oznaczają one dwa różne zjawiska. Hipoksja to niedotlenienie tkanek, natomiast hipoksemia to niski poziom tlenu we krwi (zmniejszenie utlenowania krwi tętniczej). Jak wspomnieliśmy powyżej, hipoksja może wynikać z hipoksemii.

Saturacja – definicja, poziomy, sposób pomiaru

Saturacja (nasycenie krwi tlenem) to termin medyczny, który w dobie pandemii COVID-19 zyskał na popularności. Niska saturacja jest bowiem charakterystyczna dla osób chorujących na schorzenia układu oddechowego, w tym także te będące powikłaniami po zakażeniu koronawirusem.

Co kryje się pod pojęciem prawidłowa saturacja? Jest to pomiar saturacji wynoszący od 95 do 100%. Taki wynik uznaje się za zgodny z normą (wyjątek stanowią osoby po 75. roku życia oraz palacze – u nich rezultat badania saturacji może być niższy). Tymczasem jeśli wartość pomiaru wynosi mniej niż 95%, jest to niska saturacja (hipoksemia).
Ile wynosi wartość krytyczna saturacji? Kiedy saturacja osiąga wartość poniżej 70%, można powiedzieć, że jest to saturacja zagrażająca życiu. Tak niski poziom utlenowania krwi może bowiem prowadzić do poważnych uszkodzeń w obrębie układu nerwowego oraz układu krążenia i w konsekwencji – doprowadzić do śmierci pacjenta.
Jak sprawdzić poziom nasycenia krwi tlenem? W celu określenia saturacji wykorzystuje się specjalne urządzenia, tzw. pulsoksymetry. Działają one na zasadzie spektrofotometrii transmisyjnej – ponieważ hemoglobina utlenowana i odtlenowana wykazują odmienne zdolności do pochłaniania światła czerwonego oraz podczerwonego, na podstawie uzyskanych wyników można obliczyć zawartość tlenu w krwinkach i, jeśli u pacjenta występuje niska saturacja lub saturacja zagrażająca życiu, zareagować odpowiednio wcześnie i mu pomóc.

Poziom saturacji w chorobach płuc

Spadek saturacji jest szczególnie niebezpieczny u pacjentów z chorobami płuc. Schorzenia, które zaburzają wymianę gazową w układzie oddechowym i tym samym przyczyniają się do niskiej saturacji to między innymi POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc), zatorowość płucna oraz zapalenie płuc (w tym także zapalenie płuc będące konsekwencją zakażenia koronawirusem COVID-19). U tej grupy badanych szczególnie ważne jest regularne monitorowanie stanu zdrowia oraz profilaktyka hipoksji.

Przyczyny hipoksji

Do rozwoju niedotlenienia w chorobach płuc może się przyczyniać:

  • postępujące upośledzenie struktur pęcherzyków płucnych (np. w przebiegu śródmiąższowej choroby płuc),
  • zaburzenie wymiany gazowej zachodzącej w pęcherzykach płucnych (np. w przebiegu niedodmy płuc),
  • zaburzenie przepływu krwi w pęcherzykach płucnych (np. w przebiegu zatorowości płucnej).

Hipoksja może stanowić również konsekwencję ciężkiego zapalenia płuc, chorób opłucnej, pierwotnego nadciśnienia płucnego lub niskiej saturacji, przyczyną, której jest przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Jeśli chodzi o raka płuc a saturację, w chorobach nowotworowych układu oddechowego także występują hipoksemia i hipoksja. Charakterystycznym objawem jest wtedy uczucie duszności.

Objawy i skutki niedotlenienia

Odpowiedni poziom tlenu we krwi oraz w komórkach organizmu jest niezbędny do prawidłowej pracy narządów. Tym samym hipoksja (niedotlenienie) może być niebezpieczne zarówno dla zdrowia, jak i dla życia. Najczęstszą oznaką niedotlenienia jest sinica centralna, czyli sino-niebieskie zabarwienie skóry oraz błon śluzowych języka i ust. Bardzo charakterystyczne są również sine paznokcie.

Po czym jeszcze można poznać, że w organizmie rozwinęła się hipoksja? Objawy, które mogą wskazywać na niedotlenienie to:

  • ból głowy;
  • nadmierna senność;
  • ogólne osłabienie;
  • przyspieszone oddychanie;
  • przyspieszona czynność serca,
  • uczucie niedotlenienia i duszności;
  • zaburzenia świadomości;
  • zaburzenia widzenia;
  • zawroty głowy;
  • złe samopoczucie.

Nieco inaczej wygląda sytuacja u osób, które zostały zakażone koronawirusem COVID-19. U wielu z nich występuje tzw. ukryta hipoksja, czyli niedotlenienie, które przebiega początkowo bez zauważalnych objawów. W tej grupie jedynym sposobem na rozpoznanie niedostatecznego stopnia wysycenia krwi tlenem jest badanie saturacji za pomocą pulsoksymetru.

Hipoksja może doprowadzić do poważnych zmian w narządach – jedną z możliwych konsekwencji jest niedotlenienie serca i co za tym idzie, niewydolność krążenia. Bardzo podatny na niedotlenienie jest również układ nerwowy, w tym w szczególności mózg. Jeśli hipoksja jest przewlekła, może wywołać niebezpieczne uszkodzenia w obrębie tego organu i wywołać zaburzenia pamięci lub nawet spowodować zaburzenia osobowości. Inne następstwa niedotlenienia to niewydolność oddechowa oraz niewydolność nerek.

Jak zwiększyć ilość tlenu we krwi? Rozpoznanie i leczenie hipoksji

Rozpoznanie hipoksji oraz jej przyczyn opiera się na dokładnym wywiadzie z pacjentem i badaniu przedmiotowym. Istotne znaczenie dla diagnostyki mają także:

  • gazometria i pulsoksymetria (ocena prężności gazów oddechowych we krwi oraz ocena stopnia wysycenia tlenem hemoglobiny),
  • spirometria (pomiar objętości i pojemności płuc),
  • morfologia i biochemia (podstawowe badanie krwi oraz badanie biochemiczne krwi),
  • posiew krwi w kierunku zakażenia (np. celem zidentyfikowania bakterii, która odpowiada za zapalenie płuc),
  • badania obrazowe: RTG klatki piersiowej, TK klatki piersiowej, USG Doppler żył kończyn dolnych, scyntygrafia perfuzyjna płuc, angiografia lub arteriografia.

Jak zwiększyć ilość tlenu we krwi u osoby z niedotlenieniem? Leczenie hipoksji ma charakter przyczynowy, zatem jeśli przyczyną jest zapalenie płuc, choremu są podawane antybiotyki, gdy za hipoksję odpowiada zatorowość płucna, przepisywane są leki o działaniu przeciwkrzepliwym itd. Co jeszcze można zrobić? Jak podnieść saturację oraz poziom natlenienia tkanek? W tym celu stosuje się również metodę doraźną w postaci tlenoterapii (podawanie 100% tlenu w odpowiednich dawkach).

Jak zmniejszyć ryzyko niedotlenienia?

Przewlekła hipoksemia wiąże się z licznymi niebezpiecznymi powikłaniami. Brak leczenia lub wprowadzenie leczenia zbyt późno może poskutkować wielonarządową niewydolnością i w konsekwencji zgonem pacjenta. Jak do tego nie dopuścić? Osoba, która znajduje się w grupie ryzyka hipoksji (np. chorująca na ostre zapalenie płuc lub przewlekłą obturacyjną chorobę płuc) powinna regularnie wykonywać pomiar saturacji za pomocą pulsoksymetru. Jeśli badanie pulsoksymetrem dało niepokojące wyniki, konieczna jest niezwłoczna konsultacja z lekarzem. Saturacja na poziomie niższym niż 90-92% stanowi zwykle wskazanie do tlenoterapii, natomiast poważne niedotlenienie może wymagać wentylacji mechanicznej płuc. Jeśli lekarz uzna to za konieczne, pacjentowi podaje się również dożylnie sterydy. W terapii niedotlenienia u pacjentów z COVID-19 pomocny jest np. hydrokortyzon

Najczęściej zadawane pytania

Czym jest niedotlenienie?

Niedotlenienie (inaczej hipoksja) to niedobór tlenu w tkankach, w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Ryzyko niedotlenienia jest szczególnie wysokie u osób chorujących na schorzenia płuc. Pojęcia nie należy mylić z hipoksemią, czyli pojęciem, które oznacza niski poziom tlenu we krwi (zmniejszenie utlenowania krwi tętniczej). Hipoksja może wynikać z hipoksemii.

Jaka jest prawidłowa saturacja w chorobach płuc?

Prawidłowa saturacja wynosi od 95 do 100%, natomiast jeśli wartość pomiaru jest niższa od 95%, mowa o hipoksemii, czyli niskiej saturacji. Saturacja poniżej 85% powinna skłonić do pilnego kontaktu z lekarzem lub pogotowiem ratunkowym. Natomiast gdy saturacja osiąga wartość poniżej 70%, tak niski poziom tlenu we krwi może prowadzić do poważnych uszkodzeń w obrębie układu nerwowego oraz układu krążenia i w konsekwencji zagrażać życiu.

Jakie są przyczyny niskiej saturacji?

Możliwe przyczyny niskiej saturacji, związane z układem oddechowym, to: astma, infekcje dróg oddechowych (np. COVID-19), odma opłucnowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), zator płucny. Natomiast schorzenia niezwiązane z układem oddechowym, które także mogą przyczynić się do niskiej saturacji to: anemia (niedokrwistość), a także niektóre choroby serca i wrodzone wady tego narządu.

Jak zwiększyć ilość tlenu we krwi?

W leczeniu doraźnym hipoksji stosuje się tlenoterapię, czyli podawanie 100% tlenu przy pomocy specjalnej aparatury. Decyzję o sposobie podawania tlenu, a także dawkowaniu odpowiednim dla danego przypadku podejmuje lekarz. Dodatkowo wdrażane jest także leczenie przyczynowe (np. antybiotykoterapia przy zapaleniu płuc, regularne przyjmowanie leków rozszerzających oskrzela przy przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc itd.).

UWAGA! Artykuł został opublikowany w celach informacyjnych. Zawarte w nim informacje nie mają na celu zastąpienia indywidualnej porady medycznej udzielanej przez lekarza. Przed zastosowaniem się do porad medycznych zawartych w serwisie należy skonsultować się z lekarzem.

 
Autor : Alicja
Specjalistka ds. treści internetowych o tematyce medycznej, w tym w szczególności dotyczących różnych chorób, ich przyczyn, objawów oraz sposobów prewencji i leczenia. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie uzyskała specjalizację Biolog – Antropolog. Kiedy nie pracuje z contentem dla branży medycznej, prowadzi zajęcia z antropologii biologicznej dla dzieci, młodzieży, studentów i osób dorosłych.

Komentarze

  • Napisał: Zdzisław On 2024-06-11
    Rating:
    5.0

    U mnie saturacja cały czas w granicy 91-92 jestem po wyłuszczeniu w stawie biodrowym czy jest się czym martwić

    Replied by: Joanna On 2024-06-12 Dzień dobry Panie Zdzisławie, uznaje się, że saturacja poniżej 95% powinna stanowić powód do niepokoju. Zalecamy konsultację z lekarzem celem omówienia problemu.

  • Napisał: Paweł On 2024-05-24
    Rating:
    5.0

    Dzień dobry, czy nadmierna wentylację płuc (używam w nocy aparat CPAP z uwagi na bezdech senny) może powodować spadek saturacji (budzę się w nocy z wyraźnie podwyższonym tętnem i ciśnieniem ?

    Replied by: Joanna On 2024-05-24 Panie Pawle, stosowanie aparatu CPAP jest standardową metodą leczenia obturacyjnego bezdechu sennego. Aparat CPAP działa poprzez utrzymywanie dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych, co zapobiega ich zapadaniu się podczas snu i umożliwia swobodny przepływ powietrza. Właściwe stosowanie aparatu CPAP zazwyczaj poprawia saturację (poziom tlenu we krwi), ponieważ poprawia oddychanie i zmniejsza epizody bezdechu. Jednak w pewnych sytuacjach stosowanie aparatu CPAP może wiązać się z obniżeniem saturacji. Możliwe przyczyny to niewłaściwe ustawienia aparatu, niedopasowanie maski, suchość i podrażnienie dróg oddechowych, błędy techniczne lub mechaniczne, współistniejące schorzenia. Jeżeli zauważa Pan obniżenie saturacji przy stosowaniu aparatu CPAP, proszę skonsultować się z lekarzem.

  • Napisał: Agata On 2024-05-07
    Rating:
    5.0

    Czy przy pochp boli klatka piersiowa

    Replied by: Joanna On 2024-05-07 Dzień dobry Pani Agato, tak - w miarę postępu POChP pacjent może odczuwać ucisk w klatce piersiowej, pojawia się także świszczący oddech. Może być to jeden z objawów choroby.

  • Napisał: Małgorzata On 2024-04-13
    Rating:
    5.0

    Czy brak tlenu w krwi powoduje senność w dzień?

    Replied by: Joanna On 2024-04-17 Dzień dobry Pani Małgorzato, tak, jednym z objawów niedotlenienia może być nadmierna senność w dzień.

  • Napisał: Jonka On 2024-03-22
    Rating:
    5.0

    czy hipoksemię można wyczytać z badań z krwi . Mam non stop złe wyniki z krwi , hamakryt, erytrocyty, hemoglobina , niedojrzałe granulocyty IG .Do jakiego lekarz a mam iść . Ponadto mam przepuklinę w pachwinie. Może ktoś mi doradzi gdzie najlepiej to wyjaśnię bo trochę jestem zaniepokojona.

    Replied by: Joanna On 2024-03-25 Dzień dobry, w pierwszej kolejności zalecam konsultację u lekarza POZ lub lekarza rodzinnego. Powinni pokierować Panią do odpowiedniego specjalisty, jeżeli okaże się, że zachodzi taka potrzeba.

  • Napisał: Aneta On 2024-02-26
    Rating:
    5.0

    Moje ciśnienie to 110/60 a tętno 95. Proszę o interpretację

    Replied by: Joanna On 2024-02-27 Dzień dobry, norma zależy od wieku osoby badanej. Według nowych standardów prawidłowe ciśnienie dla osób do 65. roku życia wynosi 120-129/70-79 mm Hg, dla osób po 65. roku życia 130-139/70-79 mm Hg, a dla osób w wieku podeszłym, powyżej 80. roku życia 130-149/70-79 mm Hg.

  • Napisał: Jola On 2024-02-04
    Rating:
    5.0

    co oznacza taka saturacja 88 na 79 u mojej teściowej

    Replied by: Joanna On 2024-02-05 Pani Jolu, może to oznaczać niedotlenienie organizmu. Jeżeli badanie zostało przeprowadzone z zachowaniem wszystkich wytycznych, należałoby zgłosić się do lekarza celem dalszej diagnostyki zdrowotnej. Przyjmuje się, że prawidłowa saturacja powinna wynosić minimum 95%.

  • Napisał: Wiesław On 2023-12-08
    Rating:
    5.0

    robiliśmy (oboje 72 l.) badanie przed szczepieniem, moja żona saturacja 99, moja 92. Ja codziennie ćwiczę, jeżdżę na rowerze, rolkach, jestem aktywny na wielu polach. Mam sie niepokoić?

    Replied by: Joanna On 2023-12-08 Panie Wiesławie, przyjmuje się, że prawidłowa saturacja powinna wynosić minimum 95%. Zalecałabym w takiej sytuacji konsultację z lekarzem celem zbadania stanu zdrowia.

  • Napisał: Elżbieta On 2023-11-25
    Rating:
    5.0

    Moje ciśnienie 135/66/61

    Replied by: Joanna On 2023-11-27 Pan Elżbieto, wynik badania wskazywałby na nieprawidłowości względem przyjętych norm. Proszę skonsultować stan zdrowia z lekarzem.

  • Napisał: Jolant On 2023-10-14
    Rating:
    5.0

    Niecały miesiąc temu.wyszłam że szpitala po cowidzie i znowu spada mi.saturacja co robić.

    Replied by: Joanna On 2023-10-16 Pani Jolanto, wszelkiego rodzaju nieprawidłowości zdrowotne powinny być konsultowane z lekarzem. Proszę omówić problem ze specjalistą.

  • Napisał: Wlodzimierz On 2023-09-04
    Rating:
    5.0

    mam 73 lata,wrodzona wade serca ,przeciek miedzyprzedsiakowy , moja saturacja 88 do 92 ,co robic

    Replied by: Joanna On 2023-09-04 Panie Włodzimierzu, zalecam skonsultowanie stanu zdrowia z lekarzem. Opisany przez Pana wynik saturacji uznawany jest za nieprawidłowy.

  • Napisał: Bozena On 2023-08-04
    Rating:
    5.0

    Mam 63 lata i trudności z oddychaniem podczás wysiłku lekarze mówią że to przez astmę . Ale ja podczas ataku astmy czuje się inaczej niż po wysiłku. Co to może być.?

    Replied by: Joanna On 2023-08-07 Pani Bożeno, trudności z oddychaniem mogą być spowodowane wieloma różnymi przyczynami. Poniżej wymieniamy niektóre z nich:

    - choroby układu oddechowego, takie jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), przewlekłe zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc czy mukowiscydoza,
    - infekcje układu oddechowego, takie jak grypa, zapalenie gardła lub zapalenie oskrzeli,
    - reakcje alergiczne na pyłki, sierść zwierząt, roztocza czy inne alergeny,
    - choroby serca, takie jak niewydolność serca, arytmie lub choroba zastawek,
    - przewlekły nieżyt nosa, polipy nosa lub odchylenie przegrody nosowej,
    - otyłość,
    - zły stan psychiczny (lęk, stres, napady paniki czy inne problemy psychiczne),
    - wdychanie ciał obcych, takich jak kawałki jedzenia lub pyłki,
    - uszkodzenie nerwów sterujących mięśniami oddechowymi, np. w wyniku urazu kręgosłupa szyjnego,
    - niektóre choroby metaboliczne, zatrucia, wstrząs anafilaktyczny, niedokrwistość czy niski poziom tlenu w otoczeniu.

    Jeśli doświadcza Pani trudności z oddychaniem lub ma Pani podejrzenia co do jakiejkolwiek choroby układu oddechowego lub serca, zaleca się jak najszybsze skonsultowanie się z lekarzem w celu oceny stanu zdrowia i wdrożenia odpowiedniego leczenia.

  • Napisał: Zux On 2023-07-26
    Rating:
    5.0

    Kupilam niedawno zegarek ktory mierzy nasycenie tlenu, bada wzor snu, ekg etc.. i okazuje sie ze srednio miedzy 16-35min jestem niedotleniona ... moja saturacja spada do 77% czy powinnam sie zbadac czy podczas snu staturacja naturalnie jest nizsza? po za zmeczeniem po nocy (zupelnie jakbym niedospala) tak wlasciwie nic wiecej mi nie dolega

    Replied by: Joanna On 2023-07-26 Szanowna Pani, podczas snu saturacja rzeczywiście nieco spada względem wartości w ciągu dnia, jednak opisany przez Panią wynik może być objawem poważniejszego problemu niedotlenienia. Zalecam konsultację z lekarzem.

  • Napisał: Luki On 2023-07-24
    Rating:
    5.0

    Witam , mam zawroty głowy od 3,5 miesiąca jestem przebadany pod każdym kontem w zasadzie wszystko ok. wczoraj kupiłem Pulsoksymetr robię pomiary dość często i przeważnie pokazuje 99/98% niekiedy tylko schodzi do 90 % na kilka sekundę max 2 i wraca do 99 to normalne żeby tak nie raz skakało,?

    Replied by: Joanna On 2023-07-26 Szanowny Panie, wszelkie niepokojące sygnały ze strony organizmu (a zawroty głowy do nich należą) powinny zostać skonsultowane z lekarzem, ponieważ mogą stanowić objaw poważniejszej choroby. Proszę nie zwlekać z wizytą u specjalisty.

  • Napisał: Bea On 2023-07-06
    Rating:
    5.0

    Czy przy niskiej sytuacji można mieć omamy

    Replied by: Alicja On 2023-07-06 Dzień dobry, zgodnie z treścią artykułu - objawy, które mogą wskazywać na niedotlenienie to m.in.: zaburzenia świadomości, czy zaburzenia widzenia. W przypadku niskiego poziomu saturacji należy się skontaktować z lekarzem.

  • Napisał: Marcin On 2023-04-22
    Rating:
    5.0

    Witam
    Robiłem badanie krwi w laboratorium i %Saturacji był 20.19% a zakres na badaniu był między 20 a 45 czyli zmieściłem się w "normie" jednak zastanawia mnie ten wynik ?

    Replied by: Joanna On 2023-05-02 Panie Marcinie, czy jest Pan pewien, że badał Pan saturację, czyli poziom nasycenia krwi tlenem? Nie ma możliwości, aby norma tego badania mieściła się w granicach 20-45%. Być może badanie obejmowało wysycenie transferyny żelazem, w której to przypadku prawidłowe stężenie wynosi rzeczywiście 20-40 (a czasem nawet 50)%?

  • Napisał: Halina Kuziemska On 2023-04-17
    Rating:
    5.0

    Pacjent dłuższy czas chorował na POChP. W dniu wypisu został wypisany również z zapaleniem płuc w czasie COVID -19 .Dodatkowo pacjent miał ciężką niewydolność serca , marzkość wątroby i chorobę nerek.Czy POChP uszkadza OUN lub czy wymienione choroby mogą również być tego przyczyną ?

    Replied by: Joanna On 2023-05-02 Szanowna Pani, przyczyn uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego jest wiele, dlatego trudno jednoznacznie odpowiedzieć na Pani pytanie. Zalecam konsultację z lekarzem, który pomoże wskazać źródło problemu i wskaże dalsze ścieżki leczenia.

  • Napisał: Kinga On 2023-04-12
    Rating:
    5.0

    Mam 82 lat pochp saturacja 77-90

    Replied by: Joanna On 2023-04-13 Pani Kingo, jeśli saturacja jest tak niska, powinna Pani niezwłocznie udać się na kontrolę do lekarza. Życzę dużo zdrowia!

  • Napisał: Agnieszka On 2023-03-12
    Rating:
    5.0

    W nocy saturacja spada mi do 70 % dzieje sie to co noc I trwa okolo 45 min. Czy powinnam zglosic sie do lekarza? W ciągu dnia jestem bardzo zmęczona i mam mocne bóle glowy Dziekuje bardzo za odpowiedź.

    Replied by: Joanna On 2023-03-13 Pani Agnieszko, tak, powinna Pani skonsultować stan zdrowia z lekarzem. Każdy niepokojący objaw powinien być do tego wskazaniem.

  • Napisał: Lubomir On 2023-03-10
    Rating:
    5.0

    Czemu nie mogę chodzić. Saturacja bez tlenu 92-94
    Saturacja z tlenem 96-97
    Niedrobnokomórkowy rak płuc. Od tego czy będę mógł samodzielnie chodzić chodzić. Zależy moje leczenie. Na razie żadna chemioterapia ani radioterapia nie wchodzi w grę. Tylko hospicjum i czekanie na śmierć

    Replied by: Joanna On 2023-03-13 Panie Lubomirze, bardzo mi przykro, ale nie jestem w stanie Panu pomóc. Diagnozę w tej sprawie powinien postawić lekarz i wdrożyć odpowiedni model leczenia. Życzę Panu dużo zdrowia!

  • Napisał: Robert On 2023-02-22
    Rating:
    5.0

    Mam problem z saturacjom mam 80 i ciągle mi duszno mam 39 lat choruje na padaczke i nadciśnienie na które biorę leki które w miarę mi pomagajom zrobiłem wszystkie badania i som dobre to nie wiem z kod taka saturacja a byłem u różnych lekarzy

    Replied by: Joanna On 2023-02-23 Panie Robercie, saturacja na poziomie 80% na pewno nie jest dobrym objawem, jest to już niedotlenienie organizmu. Duszność może być objawem zarówno nadciśnienia, jak i niskiej saturacji. Powinien Pan skonsultować stan zdrowia ze specjalistą - jeśli dotychczasowi Panu nie pomogli, warto zasięgnąć opinii innego lekarza.

  • Napisał: Hanna On 2023-02-21
    Rating:
    5.0

    Lekarz w kilka sekund odczytuje natlenienie,kiedy u mnie obniza sie po ok.minucie.Jak mierzyc prawidlowo?

    Replied by: Joanna On 2023-02-23 Pani Hanno, większość dostępnych na rynku urządzeń dokonuje pomiaru saturacji w zaledwie kilka sekund. Skąd zatem wiadome, że Pani saturacja obniża się po minucie? Jeśli jednak zauważyła Pani nieprawidłowy spadek saturacji, zalecam skonsultowanie problemu z lekarzem.

  • Napisał: Irena On 2023-02-04
    Rating:
    5.0

    Witam serdecznie, kilka razy dziennie saturacja spada mi do 80% czasem nawet poniżej, dzisiaj np . 85% 83% i 78%. Nie są to długie spadki , zazwyczaj trwają kilka minut , bardzo często boli mnie głowa, jestem senna i wiecznie zmęczona , co powinnam z tym zrobić ? Byłam u lekarza rodzinnego stwierdził astmę ... Nie mam napadów kaszlu a jedynie czasem uczucie duszności

    Replied by: Joanna On 2023-02-06 Pani Ireno, dla pewności polecam skonsultować swoje dolegliwości z innym specjalistą.

  • Napisał: Agnieszka On 2023-01-28
    Rating:
    5.0

    Czy jeśli saturacja w ciągu dnia spada do 93 to jest coś nietak przyznam że mieze często z obawy przed właśnie niskim natlenieniem

    Replied by: Joanna On 2023-01-30 Pani Agnieszko, w niniejszym artykule wskazujemy, że prawidłowa saturacja powinna mieścić się w granicach 95-100%. Spadek poniżej tej wartości może oznaczać na nieprawidłowości, dlatego zachęcam do konsultacji stanu zdrowia z lekarzem.

  • Napisał: Magda On 2023-01-23
    Rating:
    5.0

    Dzień dobry, czy poniższe wyniki gazometrii są powodem do niepokoju?

    pH 7,409 Zakres referencyjny 7,350 - 7,450

    PO2 67,80 - ZA NISKI (80-100)
    PCO2 39,60
    cHCO3 24,50
    BE -1
    SO2(c) 93,4 % - ZA NISKI

    Pani w laboratorium pobrała mi krew z zimnej dłoni - zawsze mam zimne dłonie i stopy. Zastanawiam się czy to może mieć związek z obniżonymi wartościami. Okazjonalnie czuje duszność. Badanie było zlecone z powodu podejrzenia zaburzeń elektrolitowych a wyszło za mało tlenu.

    Replied by: Joanna On 2023-01-24 Pani Magdo, wyniki badań za każdym razem powinien interpretować lekarz. Niestety, nie jestem w stanie Pani pomóc.

  • Napisał: Asia On 2023-01-21
    Rating:
    5.0

    Witam
    Prawdopodobnie mam bezdech senny.w nocy mam saturacje 83-99% w godz 00:00-5:00 Przyjęcie na odział w szpitalu w celu zdiagnozowania mam dopiero za 7miesięcy.Czy coś może mi się stać przez tak długie oczekiwanie na przyjęcie na oddział?
    Pozdrawiam

    Replied by: Joanna On 2023-01-23 Pani Asiu, bezdech senny to poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Nieleczona choroba może przyczynić się do nadciśnienia tętniczego krwi, udarów, chorób serca, cukrzycy typu 2, a nawet depresji. Bezdech senny powoduje niewyspanie oraz problem z koncentracją w ciągu dnia. Nieleczona choroba może doprowadzić do zgonu, dlatego zalecam, aby nie bagatelizować objawów i przyspieszyć konsultację medyczną.

  • Napisał: Ewa On 2023-01-11
    Rating:
    5.0

    saturacja podczas snu spada mi momentami do poziomu 81. Choruje na astmę. Czy jest się czym martwić?

    Replied by: Joanna On 2023-01-13 Pani Ewo, astma może mieć znaczący wpływ na spadek saturacji. Tak niski poziom saturacji podczas snu może sugerować niewydolność oddechową, która jest groźna dla zdrowia. Zalecam skonsultować swoje dolegliwości z lekarzem.

  • Napisał: Ewa On 2023-01-01
    Rating:
    5.0

    Witam, właśnie odwiedzam babcie w szpitalu, 83 lata i saturacja 44 I spada do 18?

    Replied by: Joanna On 2023-01-03 Pani Ewo, nie jest możliwe, aby saturacja spadła do takiego progu. Saturacja poniżej 90% jest już poważnym zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia pacjenta - w takiej sytuacji chory powinien pozostawać pod obserwacją lekarza. Proponuję powtórzyć badanie, wykonując je prawidłowo.

  • Napisał: Ola On 2022-12-05
    Rating:
    5.0

    Czasami saturacja spada u mnie poniżej 95(wahania od 90 do 97)w tym tygodniu obudziłam się zlana potem i z bardzo silnym bólem głowy,po zmierzeniu miałam w pierwszym momencie 87,88,91póżniej wróciło do normy.,ciśnienie 134/75.Czy może to być związane z zagroźeniem udarem?

    Replied by: Joanna On 2022-12-21 Pani Olu, przede wszystkim powinna Pani skonsultować swoje objawy z lekarzem. Wszelkie odchylenia od normy powinny być sygnałem alarmującym, a spadek wartości poniżej 95% stanowi już podstawę do niepokoju. Zbyt niska saturacja może być przyczyną udaru mózgu.

  • Napisał: Irena On 2022-11-08
    Rating:
    5.0

    Moja siostra ma 64 lata, jest bardzo chora osobą, w którymś momencie saturacja spadła do ok 40 a tętno było 140. Mogło dojść do trwałych zmian w mózgu?

    Replied by: Joanna On 2022-11-09 Pani Ireno, już przy wartości 70% wartość saturacji uznaje się za krytyczną, zagrażającą życiu. Spadek saturacji poniżej normy może prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych. Czy jest Pani pewna, że badanie zostało przeprowadzone prawidłowo? Z kolei tętno powyżej 100 również oznacza odchylenie od normy - prawidłowy puls mieści się w przedziale około 60-100 uderzeń na minutę. Wierzę, że Pani siostra pozostaje pod stałą kontrolą lekarza, który monitoruje jej stan zdrowia.

  • Napisał: Joanna On 2022-10-25
    Rating:
    5.0

    Mój mąż ma saturacje wachajaca się miedzy 89-94 ma raka płuc czy ta saturacje jest niepokojącą ja mu zawsze jak tak ma daje tlen tak miałam na szkoleniu na opiekuna dla osób starszych

    Replied by: Joanna On 2022-11-16 Pani Joanno, rzeczywiście nowotwór płuc powoduje u chorego duszność i spadek saturacji (odczuwa je nawet 60-70% pacjentów), jednak w tym wypadku wartość niższą niż 90-92% uznaje się za niepokojącą i wymagającą doraźnego podania tlenu. Wystąpienie duszności jest najczęściej wynikiem zamykania dużych dróg oddechowych lub ograniczenia powierzchni wymiany gazowej za sprawą naciekania dużych części miąższu płucnego lub przez ucisk płuca w przebiegu wysięku do płucnej. Najważniejszym krokiem, jaki powinniście Państwo wykonać, jest konsultacja z lekarzem i przeprowadzenie odpowiedniego postępowania diagnostycznego mającego na celu wyjaśnienie mechanizmu występowania duszności. Lekarz powinien pokierować dalszym leczeniem męża i wskazać, w jaki sposób działać w przypadku nagłych spadków saturacji. Proszę nie zwlekać z konsultacją ze specjalistą.

  • Napisał: Milena On 2022-10-14
    Rating:
    5.0

    Mam zaburzenia lękowe. Czy to normalne że podczas ataku lęku satruracja skacze co kilka sekund 83,99,,64,91,99 i tak w kółko? Lekarz na sorze powiedział ze to stres, jednak martwię się, czy nie zagraża to mojemu życiu lub zdrowiu. Może dojść do niedotlenienia lub uszkodzenia narządu w takiej sytuacji?

    Replied by: Joanna On 2022-10-19 Pani Mileno, zachęcam do konsultacji dodatkowo z innym specjalistą, aby rozwiać wszelkie wątpliwości. Rzeczywiście, tak drastyczne spadki saturacji wydają się bardzo niepokojące, jednak to lekarz powinien ocenić skalę ich zagrożenia dla zdrowia.

  • Napisał: Monika Monia On 2022-04-20
    Rating:
    5.0

    Witam. Mierze saturacje w domu, od czasu do czasu. Bywa, że spada nawet do 83% ale po kilku minutach wzrasta. Czy jest to powód do zmartwień? Czy problem pojawia się dopiero jak niskie wartości nie chcą same wzrosnąć?
    Dziękuje.

    Replied by: Joanna On 2022-04-21 Pani Moniko, powinna Pani skonsultować stan zdrowia z lekarzem. Trudno postawić jednoznaczną diagnozę, dlaczego wartość saturacji maleje - oczywiście przy założeniu, że pomiar wykonywany jest prawidłowo. Spadek saturacji nie zawsze jest sygnałem alarmowym, ale z pewnością nie można go bagatelizować. Do przyczyn obniżenia poziomu nasycenia krwi tlenem zaliczamy m.in. astmę, przewlekłą chorobę płuc, wadę serca lub infekcje układu oddechowego. Być może któraś z powyższych dolegliwości dotyczy Pani przypadku. Zaburzenie wyniku pomiaru może nastąpić w przypadku osób palących papierosy, a także na skutek poruszania palcem podczas badania, pomalowanych paznokci, zimnych dłoni, zdenerwowania, zbyt silnego oświetlenia w pomieszczeniu czy obrzęku palca, na którym wykonano pomiar.

  • Napisał: Krzysztof On 2022-04-19
    Rating:
    5.0

    Mam 52 lata mój puls to 70-73 a saturacja 89 -91.
    Przechodziłem covid dwa miesiące temu.
    Od tego czasu mam podwyższony cukier ,
    Biorę Glucophage 1000 trzy razy dziennie a i tak cukier wysoki 135- ponad dwieście.

    Replied by: Joanna On 2022-04-20 Panie Krzysztofie, w takiej sytuacji zalecam skonsultowanie swojego stanu zdrowia z lekarzem, ponieważ saturacja (o ile jest mierzona prawidłowo) oraz poziom cukru odbiegają od normy i mogą doprowadzić do poważniejszych konsekwencji.

  • Napisał: SYLWIA On 2022-02-21
    Rating:
    5.0

    Dobry wieczór mam takie pytanie odnośnie Teścia, jest osobą chorą ma przewodnią chorobę Parkinsona i od tygodnia mierzę saturację między 93- 95,czy to jest niepokojące, ale zaznaczę jeszcze że jest osobą leżącą

    Replied by: Joanna On 2022-02-22 Pani Sylwio, zalecam konsultację z lekarzem, ponieważ spadek saturacji może (choć nie zawsze musi) być niepokojącym sygnałem.

  • Napisał: Zuzia On 2022-02-13
    Rating:
    5.0

    Dzień dobry mam pytanie czy u osoby w wieku 7 1 saturacja wacha się na granicy 89-93czy to jest nie pokojace

    Replied by: Joanna On 2022-02-15 Pani Zuzanno, jest to zbyt niski poziom saturacji, dlatego należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

  • Napisał: Renia On 2022-02-12
    Rating:
    5.0

    Witam saturacje mierze jest niby ok powyzej 95. Tez zalezy na jakim pulsometrze bo czasem to skacze troche na nizsze cyfry a po ponownym założeniu pokazuje prawidlowa. Wiec nje wiem jak to interpretowac. Nie wiem czy mialam covida bonmialam wynik ujemny ale rodzina w domu miala dodatni. Czasem mam szybsze bicie serca i jakby się troche mecze. Oddech w normie. Teraz caly czas mampulsoksynetr na palcu i caly czas jest od 95 w gore. Czy powinnam sie martwic.

    Replied by: Joanna On 2022-02-15 Pani Renato, saturacja powyżej 95% to wynik prawidłowy dla dorosłego człowieka, dlatego nie powinien stanowić powodu do niepokoju. Jeśli jednak odczuwa Pani inne dolegliwości związane z potencjalnym zakażeniem koronawirusem, proszę skonsultować się z lekarzem. Warto pamiętać, że skaczące wartości saturacji mogą mieć czasem prozaiczne podłoże. Wynik pomiaru może zostać zaburzony czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zimne dłonie, pomalowane lub uszkodzone paznokcie oraz wykonywanie jakichkolwiek ruchów podczas badania.

  • Napisał: Natalia On 2022-02-10
    Rating:
    5.0

    Witam, trafiłam do szpitala z saturacją 75% przy zakażeniu koronawirusem. Po wyjściu ze szpitala powinnam się pod tym kątem przebadać? W jakim stopniu mogły zajść zmiany w organizmie po takiej saturacji?

    Replied by: Joanna On 2022-02-15 Pani Natalio, przebieg choroby w przypadku każdego pacjenta jest inny, dlatego trudno jednoznacznie stwierdzić, jakie zmiany mogły zajść w organizmie. Saturacja utrzymująca się na poziomie 75% jest wartością niepokojącą, ponieważ stanowi już realne zagrożenie dla narządów wewnętrznych. Sugeruję, aby wszelkie wątpliwości wyjaśnił lekarz, który monitoruje Pani zdrowie. Możliwe, że zaleci wykonanie prześwietlenia płuc celem zbadania potencjalnych nieprawidłowości.

  • Napisał: John On 2022-02-06
    Rating:
    5.0

    Budzą mnie silne zawroty głowy ,zimny pot i wymioty. Trwa to ok godziny lub dłużej. Przechodziłem dwa razy covid 19 ale przed tym miałem to samo. Lekarze badali mnie pod kątem choroby błędnika wszystko jest dobrze. Jakiej przyczyny szukać,do jakiego lekarza się zgłosić??

    Replied by: Joanna On 2022-02-07 Szanowny Panie, przyczyn takiego stanu rzeczy może być naprawdę wiele. Tylko kompleksowe badania i konsultacja specjalistyczna będą w stanie rozwiać Pana wątpliwości. Zalecam udanie się do neurologa, otolarynologa lub otoneurologa. Lekarz rodzinny, do którego można udać się w pierwszej kolejności, powinien wskazać najbardziej odpowiedniego specjalistę. Życzę dużo zdrowia.

  • Napisał: Weronika On 2022-02-04
    Rating:
    5.0

    Witam! Moja saturacja podczas snu potrafi spadać do 81% jest tak średnio 4 razy w tygodniu powinnam się martwić?

    Replied by: Joanna On 2022-02-04 Pani Weroniko, jest to stosunkowo duże odchylenie od normy, dlatego zalecam konsultację z lekarzem, który powinien rozwiać wszelkie Pani wątpliwości.

  • Napisał: Natalia On 2022-02-04
    Rating:
    5.0

    Dziecko rok ,saturacja waha się ok 80-90% . Covid pozytywny . Od 3 miesiąca ma podejrzeni astmy jesteśmy cały czas na wziewach. Pulsoksymetr używamy od wczoraj I martwię się wynikami . Dziecko żywotne bez gorączki czy mimo to wzywać pogotowie?

    Replied by: Joanna On 2022-02-04 Pani Natalio, norma saturacji u dzieci powinna przekraczać 95%. Saturacja na poziomie 80-90% stanowi sygnał alarmowy - dotlenienie organizmu malucha nie jest wystarczające. Oczywiście, należy także wziąć pod uwagę szereg czynników mogących zaburzyć odczyt. Zaliczamy do nich m.in. chłodne dłonie dziecka, zbyt chłodne powietrze w pomieszczeniu, w którym odbywa się pomiar, ruch rączki dziecka podczas badania oraz stres malucha, który w trakcie badania płacze. Zalecam ponowne wykonanie pomiaru saturacji przy zachowaniu odpowiednich warunków badania. Jeśli wynik nadal będzie niepokojący, proszę niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

  • Napisał: Ada On 2022-02-02
    Rating:
    5.0

    Witam. Zarażona jestem od 3 dni. Objawy silny katar i stan podgorączkowy. Saturacja 99-97 , tętno 78, ale oddech przyspieszony. Czy to objaw nerwowy czy coś się dzieje ?Czy tętno nie za niskie?Wiek 43 lata

    Replied by: Joanna On 2022-02-02 Pani Ado, saturacja wygląda na prawidłową, również w przypadku tętna nie powinno być powodów do obaw - u dorosłej osoby norma mieści się w przedziale 60-100 uderzeń na minutę. Mimo to zachęcam do konsultacji z lekarzem, skoro oddech jest przyspieszony. Może to oznaczać trudność z oddychaniem, której nie należy bagatelizować w przypadku covid-19.

  • Napisał: Alina On 2022-01-31
    Rating:
    5.0

    Czy częste skoki saturacji u osoby 66lat w ciągu sekund zmienia się 88-89-90-91-92-93-94 a po chwili znów w dół spada . Osobo po długim leczeniu szpitalnym tlenem,zajęte oba płuca i astma oskrzelowa , doraźnie przepisany tlen w domu. W nocy saturacja mocno spada i połowa nocy na tlenie.Jakie są normy saturacji przy takim przebiegu choroby.Osluchowo pluca ok . Osoba przed choroba paląca od 1.5 miesiąca nie pali.Jak mam rozumieć to skakanie saturacji

    Replied by: Joanna On 2022-01-31 Pani Alino, choroba każdego pacjenta przebiega nieco inaczej, dlatego zalecam konsultację ze specjalistą, który fachowo zdiagnozuje Pani problem i wskaże najlepsze metody leczenia. Tak niska saturacja powinna stanowić powód do niepokoju. W przypadku astmy oskrzelowej dochodzi do napadów skurczów mięśni oskrzeli, co skutkuje zwężeniem oskrzeli i oskrzelików. Do płuc dociera wówczas mniej powietrza i trudniej wykonać oddech, a co za tym idzie - nagle spada saturacja krwi i pojawia się uczucie duszności, nasilające się szczególnie w nocy. Warto podkreślić, że napady kaszlu i duszności przy astmie powoduje także szereg czynników, takich jak: alergeny (np. pyłki, kurz, pokarmy, leki), zbyt wysokie zawilgocenie powietrza w domu, zanieczyszczenie powietrza w domu i na zewnątrz (np. smog) oraz niektóre rośliny doniczkowe. W takich sytuacjach dobrze zaopatrzyć się w oczyszczacz powietrza, przydatny może okazać się także higrometr umożliwiający kontrolę nawilżenia powietrza w domu. Życzę dużo zdrowia.

  • Napisał: Dorota87 On 2022-01-03
    Rating:
    5.0

    Czy u osoby starszej w wieku 94 i wynik saturacja wącha się 90/91 to jest niepokojący wynik?

    Replied by: Joanna On 2022-01-03 Pani Doroto, prawidłowa saturacja u osób powyżej 70. roku życia waha się w granicach 94-98%. Jeśli jest niższa, proszę skonsultować się z lekarzem.

  • Napisał: Kaja On 2021-12-22
    Rating:
    5.0

    Witam,

    Mam objawy zapalenia pluc/covida czekam na wynik testu. Jestem osłabiona mam duszący kaszel, i od czasu do czasu taki napad kaszlu który ciężko mi uspokoić. Pomaga mi syrop na kaszel przez chwilę. Kupiłam pulksoksumetr i pokazuje mi saturacje w przedziale 92-96 ciągle się waha, raz rośnie, raz maleje. Nie wiem jak to odczytywać. Puls na poziomie 90 parę do 100 kilkunastu. Wizyta u lekarza jutro , ale zastanawiam się czy to mnie kwalifikuje do szpitala czy poczekać na lekarza.

    Replied by: Joanna On 2021-12-27 Pani Kaju, prawidłowy poziom saturacji u osoby dorosłej wynosi 95-98%. Spadek poniżej tej normy może świadczyć o niedotlenieniu organizmu, dlatego wskazana jest jak najszybsza konsultacja z lekarzem.

  • Napisał: Majkel On 2021-12-20
    Rating:
    5.0

    Dzień dobry, czy saturacja u osoby lat 71, chorej na astmę i sarkoidozę, może być w przedziale 90-95? Czy jest to powód do obaw?

    Replied by: Joanna On 2021-12-27 Szanowny Panie, w przypadku chorób układu oddechowego, m.in. astmy saturacja może być niższa od przyjętych norm, jednak nie zwlekałabym z wizytą u lekarza. Pogorszenie stanu zdrowia powinno być sygnałem alarmującym.

  • Napisał: Ola On 2021-12-18
    Rating:
    5.0

    Czy saturacja na poziomie 91-94 i tetnem około 135 u 3letniego dziecka z zapaleniem pluc i męczącym suchym kaszlem i przyspieszonym oddechem. To bardzo źle?

    Replied by: Joanna On 2021-12-20 Pani Olu, u 3-letniego dziecka z zapaleniem płuc saturacja zapewne będzie niższa, ale jej spadek poniżej 92% powinien być natychmiastowym sygnałem do zgłoszenia się z maluchem do szpitala, ponieważ może dojść do niedotlenienia organizmu. To samo dotyczy tętna - wzrost tętna do 140/min powinien stanowić wskazanie do przyjęcia do szpitala.

Zadaj pytanie lub napisz komentarz

Zadaj pytanie autorowi artykułu lub skomentuj go

Powiązane wpisy

Saturacja — co to jest? Objawy i przyczyny niskiej saturacji. Normy saturacji. Jak ją mierzyć?
Saturacja — co to jest? Objawy i przyczyny niskiej saturacji. Normy saturacji. Jak ją mierzyć?
355 847 97

Pomiar saturacji to badanie, które pozwala na ocenę funkcjonowania układu oddechowego. Jest ono szczególnie ważne obecnie, w czasach pandemii COVID-19. Jakie...

czytaj więcej
Pulsoksymetry — czym są, ceny i rodzaje? Jak i kiedy je stosować? Jak czytać wyniki? Jaki wybrać?
Pulsoksymetry — czym są, ceny i rodzaje? Jak i kiedy je stosować? Jak czytać wyniki? Jaki wybrać?
18 621 1

Pulsoksymetr to urządzenie medyczne służące do mierzenia saturacji, czyli stopnia wysycenia krwi tlenem. Kiedy warto z niego skorzystać? Jak przeprowadzić...

czytaj więcej
Zakrzepica żył — co to jest? Rodzaje zakrzepicy. Przyczyny, objawy oraz profilaktyka i leczenie
Zakrzepica żył — co to jest? Rodzaje zakrzepicy. Przyczyny, objawy oraz profilaktyka i leczenie
12 605 2

Zakrzepica żył grozi w szczególności kobietom w ciąży, pacjentom chorującym na zaburzenia krzepnięcia krwi oraz osobom stosującym doustną antykoncepcję...

czytaj więcej
Nadciśnienie tętnicze — co to jest? Objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie. Stopnie nadciśnienia. Profilaktyka nadciśnienia
Nadciśnienie tętnicze — co to jest? Objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie. Stopnie nadciśnienia. Profilaktyka nadciśnienia
11 507 1

Nadciśnienie tętnicze jest zaliczane do chorób cywilizacyjnych. WHO alarmuje, że choroba sercowo-naczyniowa znajduje się w czołówce schorzeń, które stanowią...

czytaj więcej