Pielęgnacja rany pooperacyjnej – co przyśpiesza gojenie?

Przeczytano 4 301 razy
4 Komentarze
(5)
Publikacja: 2021-11-18
 

Rany pooperacyjne goją się najczęściej przez rychłozrost. Co zrobić, aby proces ten przebiegał szybciej? W jaki sposób pielęgnować ranę po operacji, aby nie została po niej szpecąca blizna ani też nie doszło do wtórnego zakażenia? Podpowiadamy.

Rodzaje ran pooperacyjnych. Etapy gojenia rany pooperacyjnej

Rany pooperacyjne to rany, które powstają w wyniku przerwania anatomicznej ciągłości tkanek podczas zabiegu chirurgicznego. Dzielimy je na:

  • rany czyste – są to rany operacyjne w obrębie skóry odkażonej;
  • rany czyste skażone – są to rany operacyjne, w których doszło do otwarcia światła układu pokarmowego, moczowego, płciowego lub dróg oddechowych;
  • rany skażone – są to rany pooperacyjne z masywnym skażeniem drobnoustrojami, aby nie dopuścić do dalszego rozprzestrzeniania się zakażenia, konieczne jest chirurgiczne oczyszczanie rany, szycie rany i założenie opatrunku. W niektórych wypadkach zakłada się dodatkowo dren po operacji.

Gojenie rany po szyciu zwykle przebiega przez rychłozrost, czyli sklejenie się ze sobą brzegów rany. Blizna pooperacyjna jest cienka i z czasem staje się coraz mniej widoczna. Jeśli jednak doszło do dużego ubytku tkanki lub zakażenia, rana goi się wolniej oraz trudniej i pozostawia po sobie nieestetyczne blizny. Inną możliwą komplikacją są także tzw. zrosty pooperacyjne, czyli nieodpowiednie połączenia pomiędzy tkankami po zabiegu.

Pielęgnacja rany pooperacyjnej. Co przyśpiesza gojenie ran?

Pielęgnacja rany pooperacyjnej polega przede wszystkim na zastosowaniu odpowiednich opatrunków na rany pooperacyjne. Plastry na rany pooperacyjne stosuje się tuż po zabiegu, mają one za zadanie wchłaniać krwawienia, a także zabezpieczyć miejsce zranienia przed podrażnieniami mechanicznymi i zakażeniami wtórnymi. Zmiana opatrunku po szyciu jest niezbędna co 2-3 dni, chyba że lekarz zaleci inaczej (częstszych zmian opatrunków wymagają np. rany sączące się). Jeśli rana goi się prawidłowo i bez wysięku, lekarz może zadecydować o tym, żeby pozostawić ją bez opatrunku.
Do opatrywania ran pooperacyjnych z dużym wysiękiem lub zakażonych stosuje się wysokochłonne plastry na ranę pooperacyjną. Taki opatrunek nie pozwala na utrzymywanie się w ranie środowisk, które sprzyjałoby rozwojowi drobnoustrojów. Tymczasem gdy rana wymaga ochrony przed zamoczeniem, zakłada się na nią opatrunek wodoodporny.

Na dalsze gojenie rany ma duży wpływ pielęgnacja zgodnie z zaleceniami – wskazana jest:

  • codzienna higiena ciała – należy jednak uważać, aby rana pooperacyjna nie była intensywnie namaczana;
  • masaż blizny – tzw. mobilizację blizny można zacząć już po zdjęciu szwów, bez względu na to, jakie rodzaje szwów chirurgicznych zostały zastosowane;
  • odpowiednio dobrany strój codzienny – wskazane są ubrania luźne, wykonane z oddychającego materiału, nieuciskające ciała oraz nieobcierające miejsca zranienia;
  • regularna dezynfekcja oraz przemywanie rany specjalnie przeznaczonymi do tego preparatami;
  • właściwa dieta – dieta po operacji powinna być lekkostrawna, a jednocześnie bogata w białka, witaminy i minerały niezbędne do prawidłowego gojenia się ran;
  • zrezygnowanie z nadmiernej aktywności fizycznej – po wielu operacjach wskazane jest, aby przez kilka tygodni nie podejmować wysiłku fizycznego.

Czym smarować rany po szwach?

Szwy w plastrach lub chirurgiczne zakłada się po to, aby umożliwić zasklepienie rany. Zwykle zdejmuje się po kilku dniach. Po ich zdjęciu rana wymaga nawilżania, np. za pomocą silikonowej maści na rany pooperacyjne. Tego typu wyroby medyczne będą korzystne także dla blizn po operacji, ponieważ pomogą je wygładzić i rozjaśnić, tak że po ranie pooperacyjnej nie pozostanie nieestetyczny ślad.

Co nakładać na blizny pooperacyjne? Czym smarować, aby przyspieszyć ich gojenie?

Co przyśpiesza gojenie ran pooperacyjnych? W tym celu warto zastosować np. żel Octenisept. Produkt z oktenidyną tworzy na powierzchni rany warstwę ochronną, która chroni przed przedostawaniem się do środka bakterii. Dodatkowo zapewnia on optymalny poziom wilgotności w ranie, zapobiega przywieraniu opatrunku oraz łagodzi dolegliwości takie jak świąd czy ból.

Czynniki ryzyka przy operacjach i objawy, które powinny zaniepokoić

Jak długo goją się rany po operacji? To zależy od wielu czynników takich jak: kondycja zdrowotna organizmu, wielkość rany oraz sposób jej pielęgnacji. O postępującym procesie gojenia może świadczyć wyciek z rany po operacji – przezroczysty płyn o wodnistej konsystencji oznacza, że rana jest w fazie proliferacyjne. Jeśli jednak wydzielina z rany pooperacyjnej cieknie zbyt obficie, zjawisko to może świadczyć o powikłaniach w postaci stanu zapalnego.
Zakażenie rany pooperacyjnej może wystąpić nawet wtedy, gdy zastosowano wszystkie zasady aseptyki. Nie tylko czynniki zewnętrzne mają na to wpływ, ale także cechy indywidualne pacjenta. Zakażenie może być związane np. z zaburzoną pracą układu odpornościowego lub cukrzycą, dochodzi do niego częściej także u pacjentów starszych oraz otyłych.
Inne możliwe powikłanie pooperacyjne to zrosty, czyli nieprawidłowe połączenia między tkankami. Ryzyko ich wystąpienia jest większe u pacjentów po operacji miednicy i jamy brzusznej, gdy doszło do zapalenia otrzewnej oraz po zabiegach ginekologicznych.
Jakie objawy mogą świadczyć o komplikacjach? Z lekarzem należy skontaktować się zawsze wtedy, gdy w przebiegu gojenia się rany chirurgicznej wystąpią symptomy takie jak: wysoka gorączka, wysięk ropny, krwisty lub surowiczy, silny ból, obrzęk i zaczerwienienie wokół rany. Alarmującym sygnałem, który może oznaczać, że doszło do zainfekowania rany pooperacyjnej, jest także wyższa temperatura w operowanym miejscu, uczucie pulsowania w ranie oraz nieprzemijający ból.

 
Autor : Alicja
Specjalistka ds. treści internetowych o tematyce medycznej, w tym w szczególności dotyczących różnych chorób, ich przyczyn, objawów oraz sposobów prewencji i leczenia. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie uzyskała specjalizację Biolog – Antropolog. Kiedy nie pracuje z contentem dla branży medycznej, prowadzi zajęcia z antropologii biologicznej dla dzieci, młodzieży, studentów i osób dorosłych.

Komentarze

  • Napisał: Alku On 2022-12-14
    Ocena:
    5.0

    Dzień dobry
    potrzebuje porady do rany na nosie
    opatrunek spada czym to nocować.
    rana jest rakiem
    będzie wycinania zmiana

    Odpowiedź Joanna On 2022-12-30 Jeśli tradycyjne przylepce nie zdają egzaminu, proponuję spróbować opatrunków przeznaczonych do mocowania drenów nosowych, np. ElastoNasal (https://www.matopat24.pl/elastonasal-przylepiec-mocujacy-do-drenow-donosowych-50-szt_14395-21197#).

  • Napisał: Zbyszek On 2022-12-14
    Ocena:
    5.0

    Witam jestem po operacji wodniaka jądra.Już dwa tygodnie,rana cały czas plami opatrunek krwią już nie .lie czasu może to trwać szwy rozpuszczalne .

    Odpowiedź Joanna On 2022-12-21 Panie Zbyszku, proszę skonsultować swoje obawy z lekarzem. Rekonwalescencja po zabiegu u każdego pacjenta może wyglądać inaczej, ale najczęściej wynosi do kilku tygodni. W każdym wypadku należy jednak bezwzględnie stosować się do zaleceń specjalisty po wypisie ze szpitala/kliniki. Pacjentom po operacji wodniaka jądra zaleca się w pierwszych tygodniach po zabiegu prowadzenie oszczędnego trybu życia z ograniczeniem aktywności fizycznej. Należy nosić przylegającą do ciała bieliznę celem zmniejszenia się opuchlizny pooperacyjnej moszny. Do czasu pełnego wygojenia się rany powinien Pan także chronić miejsce zabiegu przed urazami i zabrudzeniem. Kluczowa jest regularna zmiana opatrunków i przemywanie rany płynem odkażającym, by zminimalizować ryzyko wystąpienia infekcji. Warto także zrezygnować z kąpieli w wannie na rzecz prysznica, by jak najmniej moczyć opatrunki.

  • Napisał: Grażyna On 2022-11-28
    Ocena:
    5.0

    Mąż miał operację bajpasów 21listopada po pięciu dniach został wypisany do domu ale bardzo boli go łydka która jest bardzo opuchnięta.Ból uniemożliwia mu chodzenie kostki również są opuchnięte Mąż niechce dzwonić do Zabrza po pomoc bo obawia się powrotu spowrotem na oddział kardiochirurgii i nie wiem co robić. Mąż zażywa wszystkie przepisane lekarstwa rana jest opatrywana specjalnymi środkami PRONTOSANEM I MICRODACYNÅale noga bardzo go boli jak mogę mu jeszcze ulżyć??

    Odpowiedź Joanna On 2022-11-30 Pani Grażyno, opisana przez Panią sytuacja wymaga konsultacji z lekarzem, dlatego zalecam wizytę u specjalisty. Bardzo mi przykro, ale nie umiem Państwu pomóc.

  • Napisał: Iwona On 2022-04-28
    Ocena:
    5.0

    Jestem po operacji ciesni nadgarstka moj madry lekarz nie kazal mi reki po operacji usztywniac,wrecz kazal normalnie funkcjonowac i rana sie rozeszla nie ii mozesie zagoic operacje mialam wPolsce a mieszkam w Szkocji

    Odpowiedź Joanna On 2022-04-29 Pani Iwono, przede wszystkim powinna Pani skonsultować stan zdrowia z lekarzem - specjalista musi obejrzeć ranę i zastosować odpowiednią metodę leczenia, aby nie doszło do zakażenia. Nie opisuje Pani dokładnie wyglądu rany, dlatego trudno doradzić dobór opatrunku, ponieważ wybiera się je pod kątem stopnia zaawansowania rany. Innego typu opatrunki stosuje się na ostatnie stadia gojenia rany, kiedy nie ma już wysięku, a inne w momencie, kiedy rana jest sącząca. Wierzę, że trafi Pani do odpowiedniego specjalisty.

Zadaj pytanie lub napisz komentarz

Powiązane wpisy

Zadaj pytanie autorowi artykułu lub skomentuj go